Zmiany trądzikowe u dorosłych posiadają specyficzną lokalizację – występują bowiem najczęściej w dolnej części twarzy. Mało estetyczne zmiany skórne pojawiają się na brodzie, żuchwie, w okolicy szyi oraz ust. Charakterystyczne jest to, iż nie mają one charakteru ani rozległego ani rozsianego, natomiast mają postać trwale utrzymujących się zmian zapalnych, najczęściej pojawiających się u osób ze skórą suchą.
Rodzaje trądziku u dorosłych
W zależności od przyczyn powstawania zmiany chorobowej na skórze, wyróżniamy kilka najpopularniejszych rodzajów trądziku:
Warto pamiętać, że podstawą leczenia wszelkich problemów skórnych jest właściwa diagnoza. Dopóki lekarz nie stwierdzi, z jakim rodzajem trądziku mamy do czynienia, nie uda się nam go pozbyć na stałe. Nawet jeśli na krótki czas zaleczymy go, to problemy z pewnością powrócą. A od kilku lat dermatolodzy obserwują niepokojący wzrost liczby dorosłych, którym przyszło mierzyć się z problemem trądziku.
Trądzik u dorosłych – przyczyny
Za trądzik dorosłych nie odpowiada organizm, ale styl życia. Choć stwierdzenie to może wydawać się zaskakujące, to najczęściej źródła zmian trądzikowych nie tkwią ani w wahaniach hormonów ani też nie są uwarunkowane genetycznie. Przyczyny leżą natomiast w czynnikach zewnętrznych, w środowisku w jakim dana osoba żyje, jak silnym emocjom podlega, jaką dietę stosuje na co dzień.
Specjaliści zgodnie uznają, że za trądzik u dorosłych odpowiadają:
- stres – bezpośrednim aktywatorem trądziku na skórze jest zwiększona produkcja łoju, a on z kolei wytwarzany jest w nadmiarze w sytuacjach stresowych.
- dieta – stwierdzenie, że jesteśmy tym co jemy, ma swoje potwierdzenie także w przypadku występowania zmian trądzikowych. Produkty o wysokim indeksie glikemicznym, które niestety spożywamy za często i w zbyt dużej ilości (choćby w postaci żywności wysokoprzetworzonej), powodują natychmiastowy wzrost poziomu insuliny we krwi. Z kolei ta reakcja wpływa na pobudzenie produkcji androgenów oraz na zwiększenie łojotoku. Wielu lekarzy jest zdania, że za trądzik u dorosłych w zdecydowanej większości odpowiada właśnie niewłaściwa dieta.
Zwiększona wydzielina z gruczołów łojowych dodatkowo jest jeszcze znacznie gęstsza niż zwykle. To powoduje, że z trudem może się ona wydostać na zewnątrz. Ponadto napotyka jeszcze inną przeszkodę – u dorosłych w różnym tempie dochodzi do rogowacenia naskórka. A to powoduje, że część wydzieliny nie może dosłownie wydostać się na powierzchnię skóry i zostaje zamknięta w ujściach przewodów łojowych. Tak właśnie dochodzi do powstawania zaskórników. To kolei powoduje dalsze konsekwencje. Zamknięte, a wręcz zaczopowane pory to doskonałe środowisko do rozwoju bakterii beztlenowych oraz różnych drobnoustrojów, które są bezpośrednią przyczyną powstawania stanów zapalnych objawiających się krostkami, a z czasem zamieniającymi się w ropne wycieki.
- nadwrażliwość – jest to trzeci powód pojawienia się trądziku u dorosłych. Chodzi tutaj o nadwrażliwość zarówno na pewne składniki pokarmowe, ale i używanie niewłaściwie dopasowanych do rodzaju skóry kosmetyków. Ponadto produkty są często perfumowane, zawierają szkodliwe konserwanty i barwniki, co dodatkowo nasila pojawienie się zmian skórnych.
Biorąc pod uwagę trzy, wyżej wymienione źródła powstawania trądziku, w przypadku pojawienia się już zmian trądzikowych warto uważnie się obserwować. Czasem właśnie niuanse powodują, iż u osoby dorosłej zaczynają pojawiać się widoczne zmiany skórne.
Objawy trądziku u dorosłych
Specjaliści wyróżniają trzy fazy rozwoju trądziku u osób dorosłych, które zależne są od stopnia zaawansowania choroby:
- zaskórniki – pierwsze stadium trądziku
- grudki i krostki – trądzik w średnio zaawansowanej postaci
- guzki sino-czerwone, w środku wypełnione ropą – w tym przypadku choroba obejmuje głębsze warstwy skóry, a głębokie cysty pozostawiają trwałe blizny
Choć niewiele osób zdaje sobie z tego sprawę, to właśnie zaskórniki są typową, podstawową zmianą charakterystyczną dla skóry trądzikowej. Charakterystyczne jest to, że powstają one zasadniczo w okolicach, gdzie produkcja z gruczołów łojowych jest największa. Jednym z takich obszarów jest bez wątpienia twarz, a na niej głównie rejon ust, nosa i brody. Wiele dorosłych kobiet, ale i mężczyzn uskarża się także na zaskórniki na plecach, w okolicy pomiędzy łopatkami.
Warto wspomnieć również o tym, że zaskórniki mogą być zarówno otwarte, jak i zamknięte. Zaskórniki zamknięte są białe, niewielkie, a charakterystyczny jest dla nich centralnie występujący otworek. Zaskórniki otwarte natomiast (podobnie do zamkniętych) posiadają w środkowej części mały otworek, przez który masa łojowa wydostaje się z wnętrza skóry na zewnątrz. Podstawową cechą różniącą oba rodzaje zaskórników, jest ich kolor: zamknięte są białe, zaś otwarte na szczycie są ciemne. Dodatkowo pod wpływem rozwijającego się stanu zapalnego zaskórnika otwartego dochodzi do powstania specyficznych grudkowo-krostkowych wykwitów.
Zarówno w grudkach, jak i krostkach może znajdować się substancja popularnie nazywaną “ropą”, która umiejscowiona jest tuż pod powierzchnią skóry. Istnieją również guzki, które znajdują się nieco głębiej oraz są dość twarde w dotyku. Trzecia faza zmian trądzikowych charakteryzuje się kolorem sino-czerwonym i niestety wskutek zakażenia głębszych warstw skóry, pozostają po niej szpecące blizny.
Trądzik u dorosłych – leczenie
Trudno wytłumaczyć co jest powodem, ale u osób dorosłych zmiany trądzikowe lokalizują się w innych miejscach niż u młodzieży – czy w związku z tym wymagają również innych metod leczenia? Z pewnością leczenie trądziku w przypadku osób dojrzałych bywa trudne. Problem w tym, że standardowa pielęgnacja przeciwtrądzikowa nie przynosi pożądanych efektów, zaś stosowana przez lekarza antybiotykoterapia jest skuteczna jedynie w trakcie przyjmowania leków. Najczęściej więc specjaliści stosują terapię skojarzoną, dostosowując ją do indywidualnych potrzeb i predyspozycji skórnych pacjenta. W leczeniu trądziku przyjmującego ciężką postać, stosuje się przede wszystkim doustne antybiotyki na trądzik, ze względu na ich szczególnie silne działanie antybakteryjne.
Dermatolodzy chętnie sięgają również po retinoidy (pochodne witaminy A), które wykazują dużą skuteczność w leczeniu cery trądzikowej. Związki te normalizują różnicowanie komórek naskórka oraz zmniejszają nagromadzenie łoju w mieszkach włosowych, co bezpośrednio wpływa na poprawę stanu skóry. Taki proces leczenia ma jednak również wady, działa bowiem teratogennie (co oznacza, że może uszkodzić płód) oraz zwiększa wrażliwość skóry. Z tego właśnie powodu kilkumiesięczną terapię należy stosować pod ścisłym nadzorem lekarza. Możesz wybrać również jeden z dostępnych na rynku preparatów przeciwtrądzikowych – choćby kapsułki Nonacne. Ważne jest jednak, aby produkt tego typu zawierał składniki wykazujące działanie przeciwzapalne i antybakteryjne, bazował na ziołowych składnikach oraz skutecznie zwalczał każdą odmianę trądziku, niezależenie od przyczyn jego powstania. Część dostępnych suplementów nie tylko eliminuje objawy trądziku, ale zapobiega także pojawieniu się nowych zmian na skórze.
Zanim rozpoczniesz stosowanie terapii przeciwtrądzikowej warto także wcześniej sprawdzić poziom cholesterolu – zbyt duża jego wartość jest przeciwwskazaniem do leczenia przeciwtrądzikowego. Dodatkowo, stosowana terapia wyklucza zajście w ciąże, opalanie się oraz poddawanie się inwazyjnym zabiegom kosmetycznym. Kuracja lekami doustnymi jest na bieżąco kontrolowana i modyfikowana przez dermatologa, a w miarę poprawy stanu skóry zastępowana leczeniem miejscowym. Wówczas do walki z trądzikiem stosuje się preparaty do smarowania, które w swoim składzie zawierają antybiotyki (klindamycyne oraz erytromycyne), retinoidy, czy nadtlenek benzoilu. Tego rodzaje substancje ograniczają rozwój bakterii, które przyczyniają się do powstawania stanu zapalnego oraz podtrzymują skuteczność zastosowanego leczenia.
Trądzik u dorosłych – pielęgnacja i dieta
Stosowanie odpowiedniej pielęgnacji, to również ważny etap w przypadku kuracji przeciwtrądzikowej. Choć znajdziesz wiele tego rodzajów produktów, to warto poświęcić chwilę na dobór odpowiedniego kosmetyku. Powinny one mieć przede wszystkim prosty skład oraz posiadać silne właściwości nawilżające. Poszukiwane są kosmetyki zawierające:
- retinol – zapobiega powstawaniu zaburzeń w warstwach skóry, sprzyja jej odnowie, ale jednocześnie silnie wysusza skórę, stąd właśnie konieczność silnego nawilżania.
- witaminę C i E – zwalczają one wolne rodniki, hamują syntezę prozapalnych białek (cytokin)
- wyciąg z alg czy aloesu – ma działanie nawilżające
Pielęgnacja cery trądzikowej to także prawidłowe oczyszczanie skóry. Jeśli ten etap nie będzie przeprowadzony we właściwy sposób, zastosowane leczenie może nie przynieść pożądanych efektów. W tym celu najlepsze będą produkty na kwasie glikoglikolowym lub salicylowym. Zmiękczają one komórki naskórka oraz ułatwiają usunięcie zalegających zaskórników. Co 2-3 dni warto również dodatkowo oczyścić skórę peelingiem, który doskonale usuwa zrogowaciały naskórek ułatwiając odblokowanie porów. Wybierając kosmetyki maskujące niedoskonałości cery, należy szukać lekkich formuł, które nie będą dodatkowo zapychały porów i pozwolą skórze oddychać. Na opakowaniach będą one oznaczone, jako niekomedogenne. Niektóre produkty mają także właściwości sprzyjające leczeniu trądziku, np. ograniczające wydzielanie łoju, zwężające pory na skórze, czy takie o działaniu antybakteryjnym.
Leczenie trądziku wymaga dużo czasu, cierpliwości i systematyczności. Codzienna pielęgnacja, oczyszczanie twarzy, złuszczanie nagromadzonego naskórka, odpowiednio dobrane kosmetyki – to bardzo istotne aspekty, dzięki którym trądzik może przyjąć łagodną formę. Warto także pamiętać, iż tego typy preparaty nie powinny zawierać drażniącego alkoholu, powinny posiadać natomiast zioła działające kojąco na podrażnienia oraz przywracać skórze właściwe pH. Ponadto warto jest raz w tygodniu zastosować peeling enzymatyczny, natomiast każdego dnia (rano i wieczorem), delikatny krem nawilżający. Ta zdawałoby się oczywista codzienna rutyna pomaga uniknąć nowych wykwitów oraz zmniejszyć zasilenie tych już istniejących.
Osoby, które borykają się z trądzikiem powinny dodatkowo uważać na spożywanie niektórych pokarmów, a właściwie ich składników. W codziennym jadłospisie warto wyeliminować przede wszystkim pikantne przyprawy i nadmiar soli. Pobudzają one bowiem gruczoły łojowe, a co za tym idzie przyczyniają się do powstawania zaskórników. Należy także zrezygnować z napojów gazowanych, wszelkich sztucznych soków i chipsów. Podstawową listę “trądzikogennych” składników diety należy uzupełnić jeszcze o czekoladę, majonez, mocną herbatę, kakao oraz cytrusy. Wskazane zaś są: sałata, papryka, morele, twaróg, pomidory, fasola, płatki owsiane oraz ryby morskie.
Zobacz opinie na forum o artykule: