Biotyna co to jest? Właściwości, działanie i stosowanie

Data ostatniej aktualizacji: 23 kwietnia 2024

Autor: Michał Adamczyk

Biotyna to witamina grupy B, a dokładnie witamina H lub B7. Tak jak w przypadku innych witamin z grupy B, także i biotyna wykazuje szczególnie korzystne działanie na włosy, skórę i paznokcie. Co ciekawe, nasz organizm potrafi ją sam wytwarzać, dlatego jest ona niezwykła na tle pozostałych witamin z grupy B – choć w przypadku niedoboru można ją przyjmować jako suplement. Warto zadbać o jej prawidłowy poziom w organizmie, bowiem niedobór biotyny ze względu na jej wyjątkową rolę, nie jest wskazany.

Kilka słów o biotynie

Witamina H, to związek organiczny, który znajdziemy zarówno w tkankach zwierzęcych, jak i roślinnych. Biotyna należy do witamin rozpuszczalnych w wodzie. Niedobór biotyny w organizmie jest szczególnie niebezpieczny, gdyż jest ona koenzymem wielu skomplikowanych procesów chemicznych, co oznacza, że konkretne enzymy nie mogą prawidłowo działać , jeśli brakuje w ich otoczeniu właśnie witaminy H. Z tego właśnie względu niedoboru biotyny nie można lekceważyć.

Witamina B7, właściwości

Bez biotyny organizm nie będzie funkcjonował prawidłowo. Jak wiele witamin z grupy B, także i biotyna, bierze udział w odbudowie włosów, skóry i paznokci. Co niezwykle istotne, ostatnio przeprowadzone badania potwierdzają, iż u osób, u których witamina B7 znajduje się na prawidłowym poziomie, znacznie rzadziej dochodzi do osłabienia i wypadania włosów. 

Warto wspomnieć o tym, iż rola biotyny nie ogranicza się jedynie do dbania o włosy, skórę i paznokcie. Niezwykle istotne jest, iż bierze ona także udział w tworzeniu się protrombiny, która to z kolei pełni niezwykle istotną funkcję w procesie krzepnięcia krwi. Ponadto należy wspomnieć, iż witamina B7 wspomaga wiele istotnych procesów, jak glukoneogeneza – czyli produkcja glukozy, czy tworzenie kwasów tłuszczowych. Dodatkowo jedną z istotniejszych funkcji witaminy B7 jest wspieranie pracy tarczycy, z którą dzisiaj tak wiele osób ma problem, ale i wspieranie pracy układu nerwowego. Podobnie, jak i inne witaminy z grupy B, biotyna ma za zadanie odbudowę zniszczonych tkanek w organizmie. Co ciekawe witaminę tę dobrze jest także podawać naszym domowym pupilom, bowiem wzmacnia ona ich kości, pazury oraz pozytywnie wpływa na sierść zwierząt.

Wpływ biotyny na włosy

Biotyna wpływa na porost włosów, wzmacnia je, odbudowuje zniszczone włosy, poprawia ich gęstość, sprawia iż stają się grubsze, bardziej lśniące i odporne na szkodliwe czynniki zewnętrzne. Witamina ta działa także korzystnie na skórę głowy, odpowiadając za jej prawidłowy metabolizm, a tym samym za porost włosów i za dobrą kondycję cebulek. Warto wspomnieć, iż objawy niedoboru biotyny są różne, ale pierwszym jest właśnie nadmierne wypadanie włosów. 

Specjaliści są zdania, że przyczyną zwiększonej utraty włosów, powstałych w wyniku niewłaściwego poziomu biotyny, są właśnie zaburzenia w metabolizmie tłuszczów. Także i niektóre zmiany skórne spowodowane są zachwianiem właściwego poziomu witaminy B7. 

Ostanie badania wskazują także, że biotyna to źródło cząsteczek siarki potrzebnej do budowy keratyny – będącej naturalnym budulcem włosa i paznokci. Innymi słowy witamina ta docierając do odpowiednich komórek, zaopatruje organizm w siarkę. Biotyna na włosy stosowana regularnie przez kilka tygodni znacznie poprawia ich stan, ale i przyspiesza wzrost. Dzieje się tak właśnie dzięki zasilaniu macierzy włosa w siarkę. A dobrze odżywiona macierz odpowiada za dobrą kondycję łodygi na całej długości włosa. Dodatkowo witamina H, dzięki dobroczynnemu wpływowi na metabolizm skóry głowy, poprawia stan korzenia włosa, co skutkuje poprawą jakości nowo rosnącego włosa. 

Ponadto zwiększone wypadanie włosów towarzyszy często łojotokowemu zapaleniu skóry. W takiej sytuacji niezwykle cenna może okazać się inna właściwość biotyny, polegająca na hamowaniu nadmiernej aktywności gruczołów łojowych. Należy także zaznaczyć, iż biotyna wykazuje działanie na pracę tarczycy, a gruczoł ten nie pozostaje bez wpływu na kondycję włosów i paznokci. 

Biotyna – objawy niedoboru

Do niedoboru ten witaminy dochodzi rzadko. Objawy, które powinny wzbudzić niepokój, to:

  • nadmierna utrata włosów, ale także rzęs i brwi
  • przedwczesne siwienie 
  • łuszczyca
  • zmiany łojotokowe
  • czerwona wysypka wokół nosa, ust, oczu
  • apatia i senność
  • zapalenie spojówek,
  • problemy z rozdwajającymi się paznokciami 
  • drętwienie dłoni, stóp
  • stany lękowe, depresja
  • utrata apetytu

Biotyna występuje zarówno w produktach pochodzenia roślinnego, jak i zwierzęcego. Jest ona także syntetyzowana przez nasz organizm, a dokładniej przez florę bakteryjną. Z tego właśnie powodu przyjmowanie niektórych antybiotyków (np. tetracyklin, sulfonamidów) może skutkować zwiększeniem zapotrzebowania na tę substancję. Należy także wspomnieć, iż niedobory biotyny mogą mieć związek z przyjmowaniem niektórych leków przeciwdrgawkowych (np. fentyoiny, prymidonu, karbamazepiny, fenobarbitalu), ale i z nadużywaniem alkoholu oraz hormonów steroidowych. Warto unikać spożywania biotyny z surowym białkiem, które hamuje jej wchłanianie. 

Produkty bogate w biotynę

Biotyny nie brakuje przede wszystkim w mięsie, a najwięcej jest jej w wątróbce, ale i w innych podrobach. Duże ilości można znaleźć także w wołowinie, wieprzowinie, czy w drobiu. Witamina B7 znajduje się także m.in. w orzechach, nasionach soi, drożdżach, otrębach, ciemnym ryżu, oleju rzepakowym i słonecznikowym, ale i w nieprzetworzonej mące. Dobrym źródłem biotyny są także inne produkty pochodzenia zwierzęcego, w tym mleko, żółtka jaj, sery, czy ryby. 

Jeśli chodzi o warzywa, to najwięcej biotyny znajduje się w kalafiorze, pomidorach, kukurydzy, grochu, marchwi, szpinaku, cebuli, czy burakach. Z kolei wśród owoców bogatych w biotynę królują m.in. brzoskwinie, banany, melony, grejpfruty, czy winogrona.

Niestety biotyna jest dość wrażliwą witaminą, co oznacza, że gotowanie, czy promieniowanie UV powoduje całkowity lub częściowy rozkład tej witaminy. Z tego względu, w miarę możliwości warto jest spożywać te produkty na surowo. Można także rozważyć suplementację biotyną syntetyczną. Może się ona przyczynić do poprawy kondycji włosów i paznokci. Przeprowadzone badania polegające na podawaniu odpowiedniej dawki witaminy B7 przez około 6 miesięcy przyniosły obiecujące wyniki. Uzyskano bowiem wzmocnienie struktury włosa u przebadanych osób. Z uwagi na poprawę korzeni włosa oraz na zwiększenie tempa wzrostu łodygi, biotyna okazała się skutecznym środkiem stymulującym przyrost włosa. Ponadto witamina B7 znajduje się w wielu kosmetykach – w szamponach, czy kremach do rąk, a to właśnie dlatego, że jej niedobór może powodować znaczne osłabienie skóry włosów, czy paznokci. 

Biotyna – zalecana dawka dzienna

Specjaliści najczęściej zalecają, aby dzienna dawka tej witaminy wynosiła w przypadku osób dorosłych i nastolatków, od 30 do 100 mikrogramów biotyny na dobę. Oczywiście porcja dla kobiet w ciąży oraz karmiących piersią będzie nieco większa. Z uwagi na fakt, iż jest to witamina rozpuszczalna w wodzie, zbyt duża jej ilość zostanie po prostu wydalona wraz z moczem z organizmu człowieka. 
Choć potrzebujemy biotyny do prawidłowego funkcjonowania, to nie można oczywiście przesadzić z jej dzienną dawką. Podczas gdy większość osób nie odczuje działania niepożądanego wynikającego z przesadnej suplementacji, niektóre osoby mogą jednak zgłaszać problemy w trawieniem, czy rzadko występujące nudności. Dotychczas nie zaobserwowano jednak toksycznych objawów związanych z przyjęciem zbyt dużej ilości biotyny.

Warto wiedzieć, iż składnik białka kurzego (awidyna) ma zdolność do łączenia się z biotyną, co uniemożliwia jej wchłonięcie do organizmu. Jak z tego płynie wniosek? W sytuacji niedoboru biotyny lub stosowania preparatów zawierających tę witaminę, należy unikać spożywania surowego białka jajka kurzego, choćby w niedosmażonej jajecznicy czy niedogotowanym jajku na miękko. Także i alkohol powoduje zmniejszenie poziomu biotyny we krwi.

Nazwa witamina pochodzi od łacińskiego słowa “vita”, które oznacza “życie”. Słowo to wprowadzone zostało w 1912 roku przez polskiego uczonego – Kazimierza Funka i bezapelacyjnie sugeruje, iż związki tak nazwane są człowiekowi niezbędne do życia – i właśnie biotyna stanowi jedną z tych życiodajnych witamin.

Autor: Michał Adamczyk

Założyciel i główny redaktor serwisu Być Zdrowym. Od 2009 roku aktywnie związany z branżą medyczną, szczególnie w zakresie medycyny naturalnej, suplementacji i zdrowia seksualnego mężczyzn. Prywatnie miłośnik sportów wodnych i biohackingu. Jego celem jest świadoma edukacja o zdrowiu i rzetelna pomoc w procesie dbania o nie. Więcej informacji o autorze znajdziesz tutaj.

Oceń artykuł: Biotyna co to jest? Właściwości, działanie i stosowanie

Ilość ocen: 0 Średnia ocen: 0 na 5

Zobacz opinie na forum o artykule:

Biotyna co to jest? Właściwości, działanie i stosowanie

guest
Podaj swoje imię
Podaj swój adres e-mail
0 Opinie
Opinie
Zobacz wszystkie komentarze